De herfst is het seizoen om jouw vijver te onderhouden. Bladeren vallen, regenwater maakt het vijverwater zachter en de temperatuur daalt langzaam. Al deze factoren beïnvloeden de waterkwaliteit. Zonder goed onderhoud kun je te maken krijgen met groen vijverwater, slechte plantengroei of zelfs een zuurstoftekort bij je vissen.
Door nu te investeren in goed vijveronderhoud, houd je jouw gezonde vijver in balans en kun je in het vroege voorjaar genieten van helder, levendig water vol gezonde vissen en waterplanten.
Waarom onderhoud vijver in de herfst essentieel is
De herfst is het moment waarop je vijver schoonmaken prioriteit krijgt. Door regelmatig onderhoud voorkom je dat organisch afval zich ophoopt op de vijverbodem. Dit afval, denk aan bladeren, takjes en afgestorven vijverplanten, kan gaan rotten waardoor giftige gassen ontstaan. Wanneer de vijver in de winter dichtvriest, kunnen deze gassen niet ontsnappen.
Het gevolg is een ongezonde leefomgeving, troebel water en soms zelfs vissterfte. Door de vijver schoon te houden en tijdig te reinigen, blijft het biologisch evenwicht behouden. Zo kun je het hele jaar door genieten van helder vijverwater en een gezonde vijver.
Vijver schoonmaken en organisch afval verwijderen
Het vijveronderhouden begint met schoonmaken. Gebruik een fijnmazig schepnet of een vijverskimmer om bladeren, eikels en ander afval te verwijderen. Door dit organisch materiaal op tijd te verwijderen, voorkom je dat het op de bodem belandt en gaat rotten.
Een afdeknet over de vijver helpt om vallende bladeren tegen te houden en maakt het onderhoud eenvoudiger. Wil je dat je hele vijver langer schoon blijft? Dan is regelmatig schoonmaken in deze periode de sleutel.
Gebruik een vijverstofzuiger om het slib van de bodem te verwijderen. Laat echter een dun laagje liggen, want daarin leven nuttige micro-organismen die helpen bij het afbreken van afvalstoffen. Zo blijft de vijverbodem gezond en het vijverwater mooi helder.
Waterkwaliteit en waterhardheid op peil houden
Een stabiele waterkwaliteit is essentieel voor een gezonde vijver. In de herfst maakt regen het vijverwater zachter, waardoor de waterhardheid, de KH-waarde, daalt. Te zacht water leidt tot verzuring, slechte plantengroei en zelfs een pH-crash.
Test regelmatig de waterwaardes van je vijver. De KH-waarde hoort tussen zes en acht te liggen. Een goede balans zorgt ervoor dat zuurstofplanten en moerasplanten goed groeien. Deze planten helpen bij het opnemen van voedingsstoffen en voorkomen zo algen en draadalgen.
Door het water te controleren en tijdig aan te passen, voorkom je groen vijverwater en houd je het heldere vijverwater het hele jaar door in stand. Bekijk meer tips en adviezen rondom het testen van jouw vijverwater.
Vijver onderhouden met nuttige bacteriën
Tijdens het najaar neemt de biologische activiteit in het water af. Daarom is het verstandig om nuttige bacteriën toe te voegen aan het vijverwater. Deze bacteriën zorgen voor de afbraak van organisch afval en houden de vijver in balans.
Zolang het water boven de twaalf graden is, kun je bacteriepreparaten zoals Microbe Lift Clean and Clear gebruiken. Daalt de temperatuur, dan zijn koudebestendige varianten zoals Microbe Lift Autumn Winter Prep ideaal. Deze bacteriën blijven actief, zelfs in een bevroren vijver, en hervatten hun werking zodra het water warmer wordt. Zo blijft de vijver stabiel en voorkom je dat het ecosysteem in de winter instort.
Goed bacteriebeheer is een belangrijk onderdeel van duurzaam vijveronderhoud.
Filtersysteem, UV-filter en vijverpomp controleren
Na de zomer hebben je filters en pompen zwaar werk geleverd. Controleer of de leidingen schoon zijn en het water goed blijft circuleren. Gebruik een reinigingstablet zoals Air Aqua Supertabs om vuil uit leidingen en filtermateriaal te verwijderen.
Een goed functionerend biologisch filter houdt het water in beweging en zorgt ervoor dat schadelijke stoffen worden afgebroken. Controleer daarnaast de werking van het UV-filter; dit helpt om zweefalgen te doden en het vijverwater helder te houden.
In de winter kun je de UV-lamp uitschakelen, omdat de algenactiviteit lager is. Laat de vijverpomp echter zacht doorlopen om te voorkomen dat het water bevriest. Zo blijft de vijver ijsvrij, kunnen gassen ontsnappen en blijft je gezonde vijver goed in balans.
Zuurstofplanten en extra zuurstof in de vijver
Naarmate het kouder wordt, produceren zuurstofplanten minder zuurstof. Toch zijn ze van groot belang om de vijver gezond te houden. Controleer of er nog voldoende zuurstofplanten in het water staan en verwijder afgestorven delen.
Gezonde, groeiende zuurstofplanten helpen bij het opnemen van voedingsstoffen, waardoor algen bestrijden en draadalg bestrijden veel eenvoudiger wordt. Bij koude periodes kun je extra zuurstof toevoegen met een luchtpomp. Dit voorkomt dat het water volledig bevriest en houdt de vijver ijsvrij.
Een kleine opening in het ijs zorgt ervoor dat gassen kunnen ontsnappen, waardoor het ecosysteem niet verstikt. Zo blijft ook bij een dichtgevroren vijver de waterkwaliteit op peil.
Vissen voeren in de herfst en winter
Zodra de watertemperatuur onder de twaalf graden zakt, verminder je de hoeveelheid voer. Onder zeven graden is voeren niet meer nodig, dus houd de thermometer goed in de gaten. Vissen eten dan nauwelijks en verteren slecht.
Gebruik bij lagere temperaturen speciaal wintervoer voor vijvervissen. Dit voer is licht verteerbaar, vervuilt het water niet en helpt de vissen gezond te overwinteren.
Handige voerwijzer op temperatuur
Watertemperatuur onder 7°C: niet voeren
7 tot 10°C: 1 keer per week
10 tot 12°C: 2 keer per week
12 tot 17°C: 1 keer per dag
17 tot 20°C: 2 keer per dag
20 tot 25°C: 2 tot 3 keer per dag
25°C en hoger: 3 tot 4 keer per dag
Merken zoals ProBites, Takazumi en JPD bieden hoogwaardig voer voor koudere periodes. Wil je het voeren automatisch laten verlopen, gebruik dan een voerautomaat. Daarmee kun je de hoeveelheid voer per uur instellen, afgestemd op de temperatuur van je vijverwater.
Bescherm je vijver tegen bevriezen
Tijdens de winter is het belangrijk dat je vijver niet volledig bevriest. Een bevroren vijver belemmert de zuurstoftoevoer en houdt schadelijke stoffen vast. Gebruik een ijsvrijhouder of luchtpomp om een klein gedeelte van het water open te houden.
Zo blijft de vijver ijsvrij, kan zuurstof worden aangevoerd en kunnen gassen ontsnappen. Dit helpt om de waterkwaliteit op peil te houden en het biologisch evenwicht te beschermen.
Een vorstvrije ruimte of lichte stroming van de pomp helpt om het water in beweging te houden en voorkomt dat leidingen barsten.
Voorbereiden op het vroege voorjaar
Door nu goed te zorgen voor je vijver bereid je deze voor op het vroege voorjaar. Wanneer de dagen langer worden en het water warmer wordt, beginnen jonge scheuten van waterplanten en waterlelies te groeien.
Een vijver die goed is onderhouden laat de planten snel goed groeien, de vissen actief worden en het heldere vijverwater behouden. Zodra de lente komt, zie je het resultaat van goed vijveronderhoud: een levendige, evenwichtige vijver waarin alles in harmonie groeit.
Met goed onderhoud een gezonde vijver het hele jaar door
Een gezonde vijver vraagt om aandacht, vooral in de herfst. Door de vijver schoon te maken, de waterhardheid te controleren, het biologisch filter te reinigen en te zorgen voor voldoende zuurstofplanten houd je het ecosysteem stabiel.
Met deze aanpak voorkom je groen vijverwater, algenproblemen en een onbalans in het vijverwater. Je eigen vijver blijft helder, de vissen blijven gezond en de planten kunnen blijven groeien, zelfs als de winter zijn intrede doet. Regelmatig vijveronderhoud is de sleutel tot een blijvend mooie en gezonde vijver.