Lintworm bij honden: symptomen, herkenning en behandeling

De meeste honden lopen het risico op besmetting met lintworm. Deze platte wormen kunnen ongemerkt in de dunne darm van je hond zitten en ongemak veroorzaken of zelfs gevaarlijk zijn. In dit blog vertellen we je alles over wat een lintworm is, welke symptomen lintworm bij je hond kan vertonen, hoe je lintworm bij de hond kunt behandelen en hoe je voorkomt dat je hond besmet raakt.

Wat is een lintworm bij de hond?

Lintwormen zijn platte wormen (cestoden) die normaliter met hun kop vastzitten in de darmen van honden (en soms andere dieren). Naast een kop heeft een lintworm een hals met groeizone en talloze segmenten (proglottiden) aan de worm vastzitten en die uiteindelijk loslaten. Een lintworm zuigt voedingsstoffen op uit de darmen van de hond. Bij de hond komt vooral de soort Dipylidium caninum voor. Dit is de meest voorkomende lintworm bij honden.

Verschillende soorten lintwormen bij honden

Er zijn minstens vier verschillende soorten lintwormen die een hond kunnen besmetten, namelijk de Dipylidium Caninum, Echinococcus Multilocularis, Echinococcus Granulosus en diverse soorten Taenia (vooral bij knaagdieren). De levenscyclus verschilt per soort lintworm, maar de volwassen wormen bevinden zich altijd in de dunne darm van de hond.

Hoe raken honden besmet met lintworm

Een hond kan besmet raken wanneer hij een tussengastheer opneemt waarin lintwormlarven zitten. Bij Dipylidium caninum is die tussengastheer vaak een besmette vlo of soms een luis. De hond slikt tijdens het likken of krabben de vlo in, waarna de larven zich ontwikkelen in de hond. Bij andere lintwormsoorten kan de hond worden besmet via het eten van rauw vlees of het jagen op prooidieren of kn­aagdieren die lintwormlarven bij zich dragen. Lintwormlarven komen zo in de darmen terecht. Ook contact met besmette aarde, ontlasting van andere dieren of vlooien in de omgeving kunnen bijdragen aan de besmetting.

Lintworm symptomen bij honden

Hoewel een lintworminfectie vaak asymptomatisch is (geen duidelijke klachten), zijn er wel een aantal typische signalen dat je hond last heeft van lintworm:

• Jeuk rond de anus of sleetje rijden (met het achterste over de grond schuiven).

• Stukjes lintworm (witte worm‑ of rijstkorrelachtige segmenten) komen in de ontlasting terecht of rond de anus. Hoewel de kop vast blijft zitten, laten lichaamsdeeltjes sneller los. Veel baasjes zien kleine witte of lichtgele “rijstkorrels” op de ontlasting of in de vacht.

• Gewichtsverlies, ondanks een normale of zelfs verhoogde eetlust. De lintworm kan namelijk voedingsstoffen uit de darmen van de hond opnemen.

• Doffe vacht of haaruitval. De hond heeft last van de parasiet en dat kan zich uiten in minder glanzende vacht.

• Soms diarree of andere spijsverteringsproblemen in ernstige gevallen.

Symptomen bij ernstige of langdurige infecties

Wanneer een hond jarenlang besmet is, bijvoorbeeld door herhaalde besmetting zonder behandeling, kunnen er meer opvallende klachten ontstaan:

• Chronische diarree of braken

• Ernstige vermagering en verminderde lichamelijke conditie

• Grote aantallen wormen die de darmwand kunnen irriteren of zelfs mechanisch belemmeren. Bij jonge honden of verzwakte honden vormt dit meer risico.

Geen symptomen? Waarom dat tóch een risico vormt

Ook al zie je geen klachten: een besmette hond kan toch lintwormen bij zich dragen. Dit betekent dat hij ontlasting met lintwormsegmenten kan uitscheiden, en zo andere honden, dieren of zelfs mensen besmetten kan, vooral jonge kinderen. Daarom is het belangrijk om bewust te zijn van de infectie‑risico’s, ook zonder duidelijke symptomen.

Diagnose: hoe weet je of een dier besmet is?

Als baasje kun je de volgende dingen checken:

• Zijn er witte of lichtgele rijst‑/sesamzaadachtige segmentjes zichtbaar in de ontlasting of aan de vacht rond de anus?

• Lijkt de hond meer last te hebben van jeuk of sleetje rijden?

• Is de vacht slechter, is het gewicht afgenomen zonder duidelijke oorzaak?

Ontlastingsonderzoek en laboratoriumtests

Bij een ontlastingsonderzoek wordt gekeken of er lintworm­eitjes of segmenten (proglottiden) aanwezig zijn. Echter: bij lintwormen zoals Dipylidium caninum zijn de eitjes vaak niet zichtbaar via reguliere fecaalonderzoeken, omdat de segmenten intact worden uitgescheiden en eieren pas later vrijkomen. Elke keer een hond ontwormen brengt schade aan zijn gezondheid dus je kunt er voor kiezen om de ontlasting te laten onderzoeken op parasieten zodat je weet of een behandeling wel of niet nodig is. 

Lintworm hond behandelen: wat zijn de opties?

Bij de meeste gevallen van lintworm (zoals Dipylidium caninum) is een ontwormingskuur met bijvoorbeeld praziquantel of epsiprantel effectief. Deze middelen doden de volwassen lintworm die in de dunne darm vastzit. Bij lichtere infecties zijn één tot enkele behandelingen vaak voldoende. Bij twijfel of er sprake is van lintworm is het raadzaam om de dierenarts om advies en/of nader onderzoek te vragen.

Hoe snel werkt een behandeling?

Na toediening van het ontwormingsmiddel kunnen de volwassen wormen binnen één tot twee dagen afbreken en via de ontlasting worden uitgescheiden. Daarna zie je vaak geen stukjes lintworm meer. Het is belangrijk dat je ook de vlooien­besmetting aanpakt, anders vindt de hond al gauw opnieuw besmetting.

Herhaalbehandeling en controle achteraf

Omdat herbesmetting vaak voorkomt (vooral als vlooien nog aanwezig zijn), kan een herhaalbehandeling of regelmatige ontworming aanbevolen zijn, bijvoorbeeld hond regelmatig ontwormen. De dierenarts kan samen met jou een schema opstellen.
Controle is ook belangrijk: check of er opnieuw stukjes lintworm of groei is.

Hoe voorkom dat je hond besmet raakt?

Regelmatig ontwormen volgens een schema

Een belangrijk onderdeel van preventie is dat je je hond regelmatig ontwormt, zeker als hij risico loopt (zoals jacht‑ of buitenhonden). Een standaard advies is bijvoorbeeld vier keer per jaar, maar dit hangt af van leefstijl, eetstijl, omgeving en risico’s. 

Vlooienpreventie als cruciale maatregel

Aangezien de vlo, of in zeldzame gevallen een luis, de tussengastheer is bij veel lintwormsoorten zoals Dipylidium caninum, is een goede vlooien­preventie essentieel. Zonder vlooien is de cyclus van de lintworm namelijk verstoord en komt de hond minder snel in aanraking met de parasiet. Behandel dus ook de omgeving (manden, tapijt, dekens) tegen vlooien.

Hygiëne in huis en buitenomgeving

Ruim hondenpoep direct op, zodat de omgeving niet wordt vervuild met segmenten of eitjes. Deze komen namelijk met de ontlasting mee. Was regelmatig dekens, manden en schoon de plek waar je hond vaak ligt. Ook contact met ontlasting van andere honden of wilde dieren (zoals vossen) kan leiden tot lintworm­besmetting, bijvoorbeeld bij de vossenlintworm (Echinococcus). Zorg dat je hond schoon blijft, en voorkom contact met besmette aarde of plekken waar wildfauna ontlasting achterlaat.

Voorkom lintworm bij je hond

Een lintworminfectie bij huisdieren, zoals je hond of kat, is een veelvoorkomend maar vaak onderschat probleem dat ongemerkt schade kan aanrichten in de dunne darm van je hond. Hoewel de meeste honden weinig duidelijke symptomen vertonen, kunnen signalen zoals sleetje rijden, stukjes lintworm in de ontlasting of jeuk rond de anus wijzen op besmetting. Omdat bepaalde soorten lintworm, zoals Dipylidium caninum en Echinococcus granulosus, zelfs mensen kunnen besmetten, is tijdige herkenning en behandeling cruciaal. Met een gerichte wormenkuur, goede vlooienbestrijding, hygiënische maatregelen en het vermijden van risicofactoren zoals rauw vlees of contact met prooidieren, kun je jouw hond effectief beschermen en zijn gezondheid optimaal houden. Bekijk ook ons assortiment verzorgingsproducten voor je hond of kat.